Wat is een oogontsteking?
Een oogontsteking kondigt zich meestal aan doordat het oog rood wordt, jeukt en/of gezwollen is. Verschillende delen van het ooglid kunnen ontsteken.
We zetten de meest voorkomende ontstekingen even op een rijtje:
CONJUNCTIVITIS:
Dit is de meest voorkomende vorm van ooginfecties, waarbij het de conjunctiva is die ontsteekt. Dit is het bindvlies ter hoogte van het oogwit of de binnenkant van de oogleden.
Bij een conjunctivitis kleurt het bindvlies rood en zwelt het. Hierdoor krijg je jeuk of pijn op de plaats van de ontsteking. Je ogen gaan tranen en soms kan het zo erg zijn dat je het licht niet meer goed verdraagt. Vaak zijn bacteriën of virussen de boosdoeners.
Soms kan de conjunctivitis ook van allergische aard zijn. Zeker wanneer je beide ogen zijn aangetast kan het gaan om een allergie. In dat geval is het vocht dat uit je ogen loopt meestal helder. Bij een ontsteking is het doorgaans wat dikker.
BLEFARITIS:
Een blefaritis is een ontsteking van de rand van het ooglid. Hier liggen bacteriën (stafylokokken) vaak aan de oorzaak van de last. Er kunnen zich korstjes vormen en ook hierbij verdraag je het licht soms minder goed.
HORDEOLUM OF STRONTJE:
Een hordeolum is een plaatselijke ontsteking aan de ooglidrand in de buurt van een kliertje. Vaak voelt dit aan als een knobbeltje.
IRITIS:
In dit geval is de iris ontstoken. Naast roodheid treedt er eveneens een vernauwing op van de pupil en wordt het zicht wazig. Het oog voelt branderig en pijnlijk aan, maar veel extra vocht- of pusvorming is er doorgaans niet. Vaak treedt een iritis op als complicatie van een andere ontsteking, zoals bijvoorbeeld sinusitis of een tandontsteking.
Ook uveïtis is een vorm van iritis, waarbij naast de iris vaak ook andere delen van het oog ontstoken zijn. Patiënten klagen over een vermindering van het gezichtsvermogen van één of beide ogen. Ze zien wazig, hebben last van zwarte vlekjes of slierten in het beeld. Soms is het oog pijnlijk en rood en kunnen ze moeilijk licht verdragen.
KERATITIS:
In dat geval is de cornea of het hoornvlies van het oog ontstoken. Het kan gaan om bacteriële, maar ook om schimmel- of virale infecties. Een zona op het oog is een voorbeeld van een keratitis teweeg gebracht door het Herpes zoster virus. Patiënten klagen vooral over pijn bij het sluiten van het ooglid, verminderd gezichtsvermogen en een korrelig gevoel in het oog.
Een speciale vorm van keratitis is sneeuwblindheid. Door de weerkaatsing van de UV-stralen door de sneeuw geraakt het hoornvlies als het ware verbrand. De ogen tranen en je ondervindt hinder van het licht. Verder willen de oogspieren samentrekken en heb je het gevoel dat je een vuiltje in je oog hebt. Blijvende schade treedt vrijwel nooit op. Meestal volstaat het om het oog enkele dagen rust te gunnen. Uiteraard kun je de last beter vermijden door altijd een goede skibril te dragen!
Niet elk rood oog wijst op een oogontsteking. Soms kan het te wijten zijn aan een gesprongen adertje in het wit van het oog. Dit lijkt vaak veel erger dan het in werkelijkheid is. Het bloed trekt meestal spontaan weg na enkele dagen.
Oogirritatie kan ook te maken hebben met te droge ogen. Soms gaan - raar maar waar - je ogen extra tranen hierdoor. In dat geval kunnen kunstmatige tranen o.v.v. oogdruppels een oplossing bieden.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
Als je oogleden aan elkaar vastkleven door pusvormingen, kan je ze losweken en schoonmaken met een watje of gaasje dat je nat maakt met gewoon zuiver kraantjeswater. Strijk altijd van de buitenste naar de binnenste ooghoek.
Het is niet goed om contactlenzen te dragen als je oog ontstoken is. Doe ze pas weer in als de ontsteking helemaal over is. Misschien is de ontsteking zelfs te wijten aan je lenzen?
Gebruik geen oogmake-up als uw oog ontstoken is. Make-up kan een oogontsteking veroorzaken en de genezing vertragen.
Wanneer je voelt dat je een hordeolum of een strontje aan het ontwikkelen bent, kan het helpen om hier een warme gestreken zakdoek tegen te houden. De warmte zal ervoor zorgen dat het zweertje sneller ‘rijpt’, waardoor de last minder lang zal aanslepen.
Het is belangrijk dat je oogontstekingen tracht te voorkomen. Draag daarom zeker altijd propere lenzen van een goede kwaliteit. Draag ze niet langer dan aangeraden. Zet altijd een goede zonnebril op als je lang in de felle zon vertoeft. Denk hier zeker ook aan wanneer je gaat skiën. Hetzelfde geldt voor lassers. Ook hier kan het felle licht de ogen verbranden. Een lasbril is zeker geen overbodige luxe!
Lees meer
Lees minder
Wat vertel ik mijn apotheker?
Vertel je apotheker exact wat je klachten zijn. Let vooral op volgende aspecten:
- Zie je nog goed of is je gezichtsvermogen minder dan normaal?
- Heb je pijn in of rond je oog?
- Wanneer kwamen de symptomen op?
- Had je eerder last van oogontstekingen?
- Draagt je contactlenzen?
- Heb je een verkoudheid?
- Kan je oogprobleem te wijten zijn aan je werk? Zit je vaak voor de computer? Staat er airco op inje bureau of je wagen? Ben je allergisch aan iets?
- Heb je een nieuw huisdier? Of heb je nog andere klachten die kunnen wijzen op allergie (zoals bijvoorbeeld neusloop)? In dat geval zal het oogvocht zeer helder zijn, wat bij een ontsteking meestal niet het geval is.
- Welke cosmetica gebruik je? Hoelang reeds? Kan dat je oogprobleem veroorzaakt hebben?
- Heb je andere aandoeningen. Vermeldje apotheker zeker of je de ziekte van Bechterew of reumatische arthritis hebt. In dat geval zal die je aanraden je arts te contacteren.
Lees meer
Lees minder
Wat kan mijn apotheker voor me doen?
In geval van een trauma zal de apotheker je aanraden om eerst en vooral je ogen te reinigen/spoelen met fysiologisch water, wat in de apotheek verkrijgbaar is.
Wanneer je werkelijk last hebt van een oogontsteking (die niet al te drastisch is) kan de apotheker je een oogzalfje aanraden op basis van een antibioticum. Breng enkele malen per dag ongeveer 1 cm zalf in het oog aan. Wanneer je klacht niet betert na een tweetal dagen, ga dan zeker eens langs de (oog)arts!
In geval van rode ogen, door bijvoorbeeld conjunctivitis, kan de apotheker ook opteren voor oogdruppeltjes op basis van producten die de bloedvaatjes doen samentrekken. Dit vermindert de roodheid, zwelling en jeuk. Maar let wel, het neemt niet de oorzaak weg van de klacht, aangezien het de uitlokkende bacteriën virussen niet te lijf gaat.
Wanneer je vooral last hebt van droge ogen zal de apotheker je kunsttranen aanraden o.v.v. druppels of gelen. Ook deze producten breng je best meerdere keren per dag aan.
Lees meer
Lees minder
Wanneer ga ik best naar de huisarts?
Wanneer je ooginfectie een erge vorm aanneemt of wanneer je klacht niet overgaat met een product dat je zonder voorschrift van je apotheker kreeg, ga je best eens langs je (oog)arts.
De meeste oogdruppels of -zalven staan namelijk op voorschrift.
Je moet in ieder geval naar de arts wanneer:
- de klachten langer dan 2 dagen aanhouden.
- je pijn hebt of minder goed ziet. Zeker bij hevige pijnklachten in en rondom het oog, al dan niet gepaard gaande met braakneigingen.
- je het gevoel hebt dat er zand in je oog zit;
- je je gekwetst hebt aan je oog;
- je ouder bent dan 40 jaar en het 2 jaar geleden is dat je naar de oogarts ging. Een regelmatig bezoek is aangewezen om tijdig glaucoom (verhoogde oogboldruk) op te sporen.
Lees meer
Lees minder
Oogdruppels en zalven: juist gebruik
Algemene info en tips voor het correct aanbrengen van oogdruppels en -zalven.
Tips en voorzorgsmaatregelen:
- Om bijkomende infecties te voorkomen zijn oogdruppels en oogzalven steriel als je ze opent. Ze hebben slechts een beperkte houdbaarheid na opening. Lees goed op de verpakking of bijsluiter hoelang je de oogdruppels of zalf mag gebruiken als je het flesje of de tube hebt geopend.
Let op! Na opening is de vervaldatum dus niet meer van toepassing! TIP: Noteer de uiterste houdbaarheidsdatum op het doosje na opening. Gebruik nooit 1 flesje of tube voor meerdere personen.
Bewaar je druppels of zalf op de correcte manier. De correcte manier van bewaren kun je terugvinden op de verpakking of in de bijsluiter (in de koelkast, bij kamertemperatuur, op een donkere plaats,...) .
- Doe je contactlenzen uit voordat je oogdruppels of zalf toedient (tenzij het net de bedoeling is dat je de druppels op de contactlenzen gebruikt). Na een wachttijd van zeker 15 tot 30 minuten, na het toedienen van de druppels of zalf, kun je de contactlenzen terug inbrengen. Bij sommige aandoeningen is het niet aangewezen om je lenzen te dragen bij een oogaandoening. Bespreek dit met je arts of apotheker.
- Heb je korstjes of etter in je oog? Verwijder dit dan eerst met een reinigingsvloeistof vooraleer je de oogdruppels aanbrengt.
Gebruik een steriel gaasje en week de onzuiverheden los (niet te hard wrijven). Veeg altijd van de buitenzijde van het oog naar de neus toe. Wacht nu 5-10 minuten voor je de oogdruppels of zalf gaat toedienen.
- Vermoeden van een allergische reactie? Stop onmiddellijk je behandeling en raadpleeg je arts.
- Oogdruppels kunnen de werking van andere geneesmiddelen beïnvloeden omdat ze gedeeltelijk in de bloedbaan terecht komen. Het is daarom aangewezen om je traankanaal gedurende 1 minuut dicht te houden als je de oogdruppels hebt aangebracht. Vertel dus steeds aan je arts of apotheker welke geneesmiddelen je neemt (ook die vrij van voorschrift zijn).
- Na het toedienen van bepaalde druppels of zalven kun je even troebel zicht hebben. Wees dus voorzichtig met het besturen van voertuigen of machines na het toedienen van het product.
Hoe oogdruppels of-zalven toedienen?
1. Was uw handen zorgvuldig met water en zeep en droog ze goed af.
2. Controleer of de vervaldatum van uw oogdruppels of zalf nog niet verstreken is.
3. Indien je een oogsuspensie moet gebruiken is het belangrijk het flesje goed te schudden voor gebruik! Zo verspreid het geneesmiddel zich gelijkmatig in het flesje (je apotheker zal je hier ook attent op maken).
4. Doe het dopje van de tube of het flesje.
5. Raak het puntje van de tube of het flesje niet aan met je vingers.
6. Trek het onderste ooglid met duim en wijsvinger zachtjes naar beneden terwijl je naar boven kijkt, zonder het oog of de wimpers aan te raken. Ga, als je dit gemakkelijker vindt, voor een spiegel staan of op een stoel zitten.
7. Laat één druppel in het oog vallen (dit is voldoende). Voor oogzalven is dit ongeveer 1 cm zalf. Het flesje of de tube mag niet in aanraking komen met het oog om besmetting te voorkomen.
8. Sluit het oog ( niet dichtknijpen) gedurende 1 tot 2 minuten. Druk tegelijkertijd met je vinger op de binnenhoek van het oog zodat het geneesmiddel zo lang mogelijk in contact blijft met het oog.
9. Sluit onmiddellijk na gebruik het flesje of de tube. Als je meerdere druppels moet inbrengen, wacht dan 10 minuten met de volgende oogdruppel aan te brengen. Moet je zalf en druppels gebruiken, gebruik dan altijd eerst de druppels en daarna de zalf.
10. Volg steeds het advies van de arts en respecteer de voorgeschreven dosis en behandelingsduur.
Wat als je de druppels/zalf bent vergeten te gebruiken?
Dien de druppels of de zalf alsnog toe, tenzij het bijna tijd is voor een volgende toediening. Gebruik nooit een dubbele dosis om de vergeten dosis in te halen.
Lees minder
Lees meer