Waarom zonbescherming?
Onze huid wordt continu blootgesteld aan de zon. Hoewel we de zon nodig hebben (denk maar aan het aanvullen van vitamine D), kan een overmaat aan zonnestralen ook schade toebrengen. Bij een te lange blootstelling aan de zon kunnen er huidletsels optreden. Dit kan zonnebrand zijn maar ook vroegtijdige huidveroudering en in het ergste geval zelfs huidkanker. De boosdoener hiervan zijn de UV-stralen die de zon vrijgeeft.
Er bestaan verschillende soorten UV-straling:
- UV-A stralen: deze stralen zijn verantwoordelijk voor de huidveroudering, allergieën en huidkanker;
- UV-B stralen: deze stralen zorgen voor het bruine kleurtje op de huid maar kunnen ook zonnebrand en huidkanker veroorzaken;
- UV-C stralen: deze stralen zijn de krachtigste UV-stralen maar worden gelukkig bijna helemaal door de ozonlaag geabsorbeerd.
Lees meer
Lees minder
Onze natuurlijke bescherming tegen de zon
Onze huid heeft zelf ook heel wat systemen ontwikkeld om ons te beschermen tegen de zon.
Pigmentatie: Wij hebben in onze huid melaninekorreltjes zitten. Deze zorgen voor de bruine kleur van onze huid indien deze in contact komt met de zon. Deze korreltjes vormen ook een beschermende mantel boven de DNA-kern van elke huidcel. Op deze manier wordt het DNA beschermd tegen de schadelijke stralen van de zon.
Verdikken van de hoornlaag: De hoornlaag van onze huid wordt dikker waardoor de UV-B stralen meer gefilterd worden.
Cellulaire bescherming: Onze cellen bevatten enzymen die schadelijke stralen neutraliseren en DNA-schade herstellen
Lees meer
Lees minder
Op het strand of in de bergen
Water, zand en sneeuw reflecteren het zonlicht nog eens extra waardoor de huid meer UV-straling te verduren krijgt en daardoor sneller verbrandt. De kracht van de zon neemt met de hoogte toe, daarom is het belangrijk om tijdens een verblijf in de bergen een zonnebescherming met een hogere factor te gebruiken.
Tijdens het zwemmen (zowel in het zwembad als in de zee) is de kans op een verbrande huid eens zo groot aangezien de UV-stralen het water makkelijk doordringen. Bovendien zijn wij in het water niet meer optimaal beschermd omdat een deel van de zonneproducten weg worden gespoeld.
Lees meer
Lees minder
Verschillende fototypes
In het totaal onderscheiden we 6 huidtypes. Het is zeer belangrijk om zonnebescherming te gebuiken die geschikt is voor jou type huid. Het fototype geeft de huidgevoeligheid voor zonlicht aan. Lichte types verbranden sneller dan donkere types;
Fototype 1
A.kenmerken: Heel lichte huid, sproeten, lichte ogen, blond of rood haar
B. weerstand: 5-10 min.
C. reactie: Snel zonnebrand, bruint niet.
Fototype 2
A. kenmerken: Lichte huid, vaak sproeten, lichte ogen, licht haar
B. weerstand: 10-20 min.
C. reactie: Vaak zonnebrand, bruint nauwelijks
Fototype 3
A. kenmerken: Lichte of licht getinte huid, bruine ogen soms licht, bruin haar
B. weerstand: 20-30 min.
C. reactie: Af en toe zonnebrand, bruint geleidelijk
Fototype 4
A. kenmerken: Getinte of gebruinde huid, bruine ogen, bruin tot zwart haar
B. weerstand: > 30 min.
C. reactie: Zelden zonnebrand, bruint altijd goed
Fototype 5
A. kenmerken: Gebruinde huid, kastanjebruine ogen, donkerbruin of zwart haar
B. weerstand: > 60 min.
C. reactie: Bijna nooit zonnebrand, intense bruine teint
Fototype 6
A. kenmerken: Donkere huid, donkere ogen, zwart haar
B. weerstand: > 90 min.
C. reactie: Bijna nooit zonnebrand
Lees meer
Lees minder
Baby's en kinderen
Baby's:
Baby's hebben een heel gevoelige huid. Vermijd onmiddellijke blootstelling aan de zon en voorzie hen telkens van aagepaste kledij, petje of hoedje, goede (UV-A en UV-Bwerende)zonnebril en schaduw. Zorg voor een parasol op de kinderwagen en kom niet buiten tussen 10 u 's morgens en 16 u 's namiddags.
Ze verbranden snel en er is risico op schade op lange termijn.
Gebruik een zonnecreme met factor 50+ en smeer om het uur in.
Kinderen:
Zij hebben een heel gevoelige huid en de kans op verbranding is zeer groot. Smeer hen telkens opnieuw in na een zwempartij.
Lees meer
Lees minder
Veilig in de zon
10 tips van de Vlaamse Kankerliga:
- Ken je huidtype en houd er rekening mee.
Vooral mensen met huidtype 1, maar ook met huidtype 2, moeten extra voorzichtig zijn.
Huidtype 1:Zeer lichte huid, sproeten, rossig of lichtblond haar, lichte ogen Verbrandt zeer snel, wordt altijd rood, bruint nooit |
Huidtype 2: Lichte huid, goudblond haar, lichte ogen Verbrandt snel, wordt altijd rood, bruint soms licht |
Huidtype 3: Lichtgetinte huid, donkerblond of bruin haar, vaak donkere ogen Verbrandt zeer zelden, wordt soms rood, bruint gemakkelijk |
Huidtype 4: Getinte huid, donker haar, donkere ogen Verbrandt bijna nooit, wordt niet rood, bruint zeer goed |
Huidtype 5: Donkere huid, donker tot zwart haar, donkere ogen Verbrandt zelden, bruint zeer goed |
Huidtype 6: Zeer donkere huid, zwart haar, donkere ogen Verbrandt bijna nooit, huid wordt donkerder |
- Gebruik steeds een goede zonnecrème met een hoge beschermingsfactor. Smeer je in, ten minste 15 à 30 minuten voor je naar buiten gaat. Ga zorgvuldig te werk zodat je geen lichaamsdelen vergeet. Eén keertje smeren voor de hele dag volstaat uiteraard niet, smeer om de twee uur. Het is ook belangrijk dat je de zonnecrème voldoende dik smeert.
- Vermijd intensieve blootstelling aan de zon, vooral tussen 11 en 15 uur, want de UV-straling is dan het grootst.
- Raadpleeg het weerbericht om de voorspelde UV-index te kennen en hou er rekening mee.
- Draag beschermende kleding.
- Zonneproducten zijn geen garantie dat de zon geen schade kan aanrichten. Als je lange tijd in de zon blijft, kun je toch nog verbranden. Er bestaat een duidelijk verband tussen het aantal keer dat iemand verbrandt in de zon en melanomen.
- Lig niet te 'bakken' in de zon maar beweeg liever. Ga wandelen, fietsen...; zo verandert de invalshoek van de zon op de huid voortdurend en is de kans op verbranding drie keer kleiner. Insmeren blijft zeker noodzakelijk.
- Draag een goede zonnebril: noch donkere glazen, noch een hoge prijs zijn een garantie voor een goede bescherming. Een goede bril vermeldt dat hij conform is met de EU-normen: hij heeft glazen die 60 tot 90% van de stralen wegfilteren. De glazen moeten ook voldoende groot zijn om de ogen te beschermen tegen zowel de rechtstreekse straling als de onrechtstreekse (stralen die langs boven, langs onder of langs opzij de ogen bereiken).
- Bescherm je ook tijdens de wintervakantie in de bergen. Sneeuw- en ijsvlaktes weerkaatsen de UV-stralen waardoor je sneller kan verbranden. In hoger gelegen streken is de UV-straling minder gefilterd door de atmosfeer. Gebruik best een hoge beschermingsfactor. Vergeet de lippenzalf met UV-filter en de zonnebril niet.
- UV-stralen worden niet door water tegengehouden, dus kun je ook verbranden in het water. Gebruik waterproof zonnecrème als je gaat zwemmen. Een natte huid is gevoeliger, droog je huid dus steeds goed af na een zwembeurt en smeer je opnieuw in.
Zonnebank
Vermijd zoveel mogelijk het gebruik van de zonnebank. Het verhoogt het risico op huidkanker, waaronder ook melanomen. Sinds 1 augustus 2008 werd de wetgeving op de zonnebanken in ons land verstrengd. Jongeren onder de 18 en mensen met huidtype 1 mogen geen toegang meer krijgen tot de zonnebank. De onthaalverantwoordelijke van de zonnebank is ook verplicht om het huidtype van de klant te bepalen. De duur, de intensiteit en de frequentie van de zonnebankbeurten moeten aan het huidtype worden aangepast. Na de eerste zonnebankbeurt moet je minstens 48 uur wachten tot de volgende beurt. Bij de volgende beurten moet een minimuminterval van 24 uur worden gerespecteerd. Je bent ook verplicht om tijdens het zonnebanken een beschermende uv-bril te dragen.
Nuttige informatie
Op de website huidkanker.be en www.euromelanoma.org kun je heel wat nuttige informatie vinden.
Op www.veiligindezon.be kun e antwoorden vinden op vragen als:
- Hoe ontcijfer je een etiket van een zonneproduct,
- Hoe breng je een zonneproduct correct aan,
- Wat bedoelt de weerman met UV-index 9,
- Hoe bescherm je best u kinderen, enz...
Zonnebrand
Wanneer je merkt dat je verbrand bent, ga dan om te beginnen meteen uit de zon. Het heeft weinig zin om het erger te maken! Blijf de komende drie dagen uit de zon. Zo geef je je huid de kans om zich te herstellen.
Je kunt eventueel de pijn verzachten door de huid af te koelen met natte doeken of een lauwe douche. Drink zeker voldoende water.
Als je blaren hebt, prik ze dan niet door! Je laat ze best dicht, zodat je huid niet geïnfecteerd raakt.
Onder het motto “beter voorkomen dan genezen”, kunnen deze tips nuttig zijn:
- Blijf niet te lang in de zon. Laat uw huid gewennen. Begin bijvoorbeeld met 20 minuten en bouw zo langzaamaan op.
- Vermijd de middagzon. Tussen 11 en 15u is de zonnestraling immers op zijn sterkst.
- Smeer je goed in met een goede zonnebrandcrème. Uw apotheker kan je helpen bij de keuze van een juist product.
- Om een zonnesteek te vermijden, kan je best een hoed dragen en zoveel mogelijk de schaduw opzoeken. Dit is zeker belangrijk voor kinderen en kalende hoofden!
Lees minder
Lees meer